İnflamasyonun sistemik etkileri
Ateş: Hipotalamusda vasküler ve perivasküler hücrelerin prostaglandin üretmesine yol açan pirojen maddeler aracılığı ile oluşur. LPS gibi bakteriyel ürünler (ekzojen pirojenler), lökositlerin IL-1 ve TNF (endojen pirojenler) üretmesine yol açar. Endojen pirojenler, AA’i prostaglandinlere dönüştüren siklooksigenazları uyarır. Hipotalamusda, özellikle PGE2, cAMP gibi ısıyı yükselten NSAI ilaçlar, COX inhibisyonu ile ateşi düşürür.
Akut faz proteinleri: Karaciğerde üretilen plazma proteinleridir. CRP, fibrinojen ve serum amiloit A (SAA) proteini en iyi bilinenlerdir. IL-6, CRP ve fibrinojen sentezini; IL-1 ve TNF ise SAA sentezini uyarır. Akut faz proteinleri opsonizasyon ve kompleman fiksasyonu yapar.
Fibrinojen sedimentasyonunu arttırır. Faydaları olsa da, uzun sürede SAA, amiloidoza yol açabilir. Aterosklerozlu hastalarda, CRP artışı, MI riski olarak yorumlanır.
Lökositoz: Özellikle bakteriyel enfeksiyonlarda belirgindir. Sitokinler kemik iliğini uyarır ve genç lökositler dolaşıma geçer (sola kayma). Viral enfeksiyonlarda lenfositoz görülür. Astım, saman nezlesi ve parazitik enfeksiyonlarda eozinofili görülür. Tifo, viral enfeksiyonlar, riketsiya ve bazı protozoalarda ise lökopeni oluşur.
Diğer bulgular: Nabız ve kan basıncında artış, terlemede azalma, titreme, anoreksi, halsizlik, somnolans gelişebilir. Bunlar sitokinlerin beyne etkileri sonucunda oluşur.
Sepsis: Dolaşımdaki yüksek oranda bakteri ve LPS, IL-1 ve TNF gibi sitokinleri çok yükselterek ağır tablolara yol açabilir. TNF, DİK gelişimine yol açabilir. Sitokinler karaciğeri zedeleyerek glikojeneogenezi azaltır. Sitokinle uyarılan kardiyak miyosit ve endotel hücreleri NO üretir. NO, kalp yetmezliği ve perfüzyon basıncında azalma sonucunda hemodinamik şoka yol açabilir. DİK, hipoglisemi ve kardiyovasküler yetmezlik; septik şok olarak isimlendirilir. Pek çok organda gelişen inflamasyon ve intravasküler trombozis, organ yetmezliğine yol açar. Nötrofilden açığa çıkan zedeleyici etkenler, endoteli zedeleyerek, alveollere kan sızmasına yol açar ve ARDS gelişir. Azalmış perfüzyon, böbrek ve barsaklarda zedeler. Genellikle ölümcül bir tablodur.
Henüz üye değil misiniz? Kayıt olun
Üye misiniz? Girişi yapın